Malkoen bidea

Malkoen bidea
Mota	garbiketa etniko forced march (en)
Herrialdea	Ameriketako Estatu Batuak
Kontinentea	Ipar Amerika
Partehartzaile kopuru	46.000
Parte-hartzaileak	Five Civilized Tribes (en)
Abiapuntu	Southeastern United States (en)
Helmuga	Indiar Lurraldea
Kausa	Indiarrak lekualdatzeko legea (1830eko maiatzaren 28a)
Osatuta
Cherokee removal (en)

Malkoen bidea (ingelesez: The Trails of Tears) Ameriketako Estatu Batuek, 1830-1850 urteen bitartean, gauzatutako Bost Tribu Zibilizatuen migrazio behartua (txerokiak, txoktawak, cheekak, txiksawak eta semiolak) izan zen^[1]. Euren sorterritik Indiar Lurraldera mugiarazi zituzten, Mississipi ibaiaren mendebaldean.^[2][3][4]

Garbiketa etniko hau, natiboen kanporatze-planen parte zena, graduala izan zen eta bi hamarkada inguruko denboraldi batean eman zen^[5]. Amerindiarren mugiarazpen bortxatuaren legearen ondorioz, Estatu Batuetako^[1] gobernu-autoritateek mugiarazpen bortxatuak aurrera eraman zituzten. Garbiketa etniko honek, tribu hauetako pertsonen laurdenaren heriotza eragin zuen, beraien herrietatik kanporatzeaz gain. Berain delotu bakarra indio jaio izana zen.

Amerikarrek erresumina zieten indioen zati handi baten britaniarren alde borrokatu baitzuten independentziaren aurka haiek kolonizazioak Alpalatxeak baina aurrerago ez zela iritsiko esan baitzieten. Indioak aliatu bezala balore psikologiko bat zuten tropa zuriei eta fronterizoei sorrarazten zieten beldurragatik, gehiago gatibutasun eta tortura indioengatik heriotzagatik baino. Georgian, Alabaman eta Tennesseen 17.000 txeroki egotera iritsi ziren.

Indioen ikuspegitik, historia amerikarra beraien lurren defentsari eta gizon txuriaren absorzioaren aurkako kulturetara murriztu daiteke. Alde fronterizo amerikarretik, beraien expansioan interesaturik, indioa guerrillero gogorra izan zen, beraien asimilazio eta exterminazioari eusteko gai eta, beraz, etsai mortal bat beraien anbizioaren bidean.

Orain dela gutxi arte ez da erliebean jarri indioek jokatu zuten paper garrantzitsua. Munduari indioen erlazioak potentzia zuriekin orden kronologiko batean desbribatu zaizkio, gerra guztiak, tratatuak etab. aipatuz. Baina gutxitan aipatzen dira politika konplexu indioa eta haien kulturak jasan zituen transformazio handiak gizon zuriaren ekonomia eta tekonologiarekin kontaktua izatean.

1. ↑ ^{a b} «Beneath the Underdog: Race, Religion and the Trail of Tears. Cherokee, Native American. U.S. Data Repository, USGenNet Inc.» web.archive.org 2013-10-11 (Noiz kontsultatua: 2024-05-03).
2. ↑ (Gaztelaniaz) Fina, Frank. (1967). «The Indian Removal Act and the Trail of Tears» education.nationalgeographic.org (Revista de Indias): 109. (Noiz kontsultatua: 2024-04-19).
3. ↑ «WorldCat Link Resolver, OcLC-ko esteka-zerbitzailea OpenURL» ehu.on.worldcat.org (Noiz kontsultatua: 2024-04-19).
4. ↑ (Gaztelaniaz) González Pérez, Cándido. (2010). Un origen, cuatro caminos, un destino. .
5. ↑ (Ingelesez) Roberts, Alaina E.. (2021-04-05). I've Been Here All the While: Black Freedom on Native Land. University of Pennsylvania Press ISBN 978-0-8122-5303-0. (Noiz kontsultatua: 2024-05-03).